Door Maarten Melon a.k.a. Draven

Na intensieve begeleiding is de adolescent er in geslaagd die gebeurtenis, vader brengt moeder om het leven en bedreigt daarna Tim en zijn zus, netjes en realistisch te kaderen. De iets oudere Kaylie, die diezelfde traumatische ervaring onderging, is echter een andere mening toegedaan. Zij is er zeker van dat er een demonische entiteit huisde in de spiegel die toen in het kantoor van hun vader hing en al honderden jaren slachtoffers maakt. Om dit te bewijzen, heeft ze een experiment bedacht waar ze Tim, met heel wat tegenkantingen, in betrekt. Die avond zal niet alleen duidelijk worden wie gelijk heeft, maar moeten ze bovendien opnieuw die ene noodlottige nacht beleven.

Regisseur Mike Flanagan wist te scoren met zijn kortfilm Oculus: Chapter 3 – The Man with the Plan (2006) en vergaarde, na een tussenstap met het middelmatige Absentia (2011), genoeg middelen om een langspeelfilm van datzelfde verhaal mogelijk te maken. Dat zal bij menig filmliefhebbers al de wenkbrauwen preventief doen fronsen, want het is geen makkelijke opdracht om eenzelfde narratief aan te lengen en dit op een onderhoudende manier te doen. Bovendien wordt die ‘valkuil’ verder aangesterkt door het feit dat Oculus twee luiken kent: die van de psychologische thriller en de horrorfilm. Een huzarenstukje om beide genres treffend in elkaar over te doen vloeien.

Nagenoeg het eerste uur van Oculus is best wel goed te noemen. Hoewel de eerste tien minuten misschien wat verwarrend zijn, worden de daaropvolgende vijftig minuten qua tempo en narratief netjes uitgevoerd. Kaylie doet haar plan uit de doeken en, wat opvalt, is hoe grondig ze dat plan wist voor te bereiden. Camera’s om alles te registreren, een zogezegde stok achter de deur, extra licht indien de stroom uit zou vallen,... Dit alles zorgt voor een verhoogd realisme en dat kan nooit geen kwaad. Het absolute pluspunt aan dat eerste uur is het feit dat het psychologische aspect domineert. Het tweespel tussen Kaylie en Tim wekt nieuwsgierigheid en intrige op bij de kijker waardoor je actief begint na te denken, te twijfelen en zelfs hoopt dat een van beiden het bij het rechte eind heeft. Zo weet broerlief werkelijk ieder argument van zijn zus te counteren met een realistischere invalshoek. De vrouwelijke demon die Kaylie elf jaar geleden zag in het bureau van de vader? Een minnares die hij naar hun huis liet komen wanneer de kust veilig was. De spiegel die het leven uit alle planten en zelfs hun hond zoog? Een toxische reactie in het huisdier zelf die al het groen in huis wist aan te tasten.

Die continue twijfel biedt zeker een meerwaarde aangezien horrorfilms waarin spiegels een of andere belangrijke rol in spelen niks nieuw is. Enkel Mirrors (2008) aanhalen zou correct maar te makkelijk zijn, denk bijvoorbeeld ook eens aan Prince of Darkness (1987) of Candyman (1992). Verder wordt dit eerste uur op treffende manier gespekt met flashbacks van zowel die ene nacht elf jaar geleden als hetgeen er aan vooraf ging. Op die manier krijgen we eigenlijk twee verschillende verhaallijnen te verwerken die beide interessant zijn. De jonge Annalise Basso, die de jeugdige variant van Kaylie vertolkt, verdient ontegensprekelijk een vermelding aangezien die bulkt van het talent en een zeer solide prestatie aflevert. Dat niveau bereikt haar volwassen tegenpool Karen Gillan (Doctor Who) weliswaar nooit. Haar immer waterachtige ogen tijdens de eerste helft van de film wekken net geen frustratie op.

Jammer genoeg, na een degelijke opbouw, wordt tijdens het laatste halfuur volledig de horrorkaart getrokken en net daar faalt Oculus. Oppervlakkigheid lijkt de beste term om die dertig minuten te beschrijven en bovendien worden de scares niet goed opgebouwd waardoor de angst achterwege blijft, deels omdat de flashbacks plots in overdrive gaan en het daardoor moeilijk is met een momentum te werken. Tevens is er geen sprake meer van enige ambiguïteit die doorheen de voorgaande drie kwartier netjes in stand werd gehouden. Als laatste wordt er veel te weinig gedaan met de eigenlijke spiegel waardoor je op je honger blijft zitten. Als je dan toch de kijker wil overtuigen van de absolute waarheid, dan had dit decoratief element absoluut zijn moment in de spotlight mogen / moeten krijgen. Dat de film hierdoor op een sisser eindigt is best wel teleurstellend te noemen, regisseur Flanagan had namelijk echt een mooie premisse in handen die hij voor iets meer dan de helft van de runtime netjes op beeld wist over te brengen. Wat wel valt op te merken, is dat de man over een visie beschikt. Die valt nu misschien nog iets te braaf uit, maar er is vast en zeker hoop voor de toekomst.