Door Maarten Melon a.k.a. Draven

Klopt, deze tekst gaat inderdaad over de in 1994 overleden Puerto Ricaanse acteur die de rol van M. Bison vertolkte in Street Fighter. Dat Julia's naam bij velen onder jullie enkel gelinkt wordt aan die indrukwekkend zwakke film, verguisd door zowel de critici als fans van de video-games, is echter onterecht. Deze uiterst talentvolle man heeft namelijk veel meer op zijn palmares staan, films die de Frog Bros. bijvoorbeeld ten zeerste weten te waarderen. Een Spotlight, long overdue, als eerbetoon aan een acteur die ons enkele memorabele personages wist voor te schotelen.

 

Raul Rafael Carlos Julia y Arcelay werd op 9 maart 1940 geboren in San Juan, Puerto Rico. Doorheen zijn studies bleek de liefde voor het acteren al zichtbaar aanwezig, maar het ontluikende talent werd voor het eerst echt opgemerkt door Orson Bean (Dr. Quinn, Medicine Woman / Being John Malkovich) toen die op vakantie was in Puerto Rico. Na een voorstelling te hebben gezien, moedigde Bean hem aan richting Amerika te verhuizen om zo kans te maken op grotere projecten en gaf hem enkele van zijn contacten door. Die grote stap voorwaarts werd nog even on hold gezet door het overlijden van zijn jongere broer Rafael, maar op 24-jarige leeftijd trok Raul desalniettemin naar Manhattan waar hij al snel gecast werd voor kleinere rollen in diverse Broadway projecten. Niet veel later kreeg hij meer uitgediepte personages aangeboden en zorgden zijn vertolkingen van de alom gekende Shakespeare-figuren Edmund in King Lear, waar hij een eerste Tony Award voor keeg, als die van Othello dat zijn bekendheid toenam. In diezelfde periode viel Julia trouwens al op te merken in enkele TV-series. Zo waren er in de jaren '70 Love of Life, waar hij slechts korte tijd in te zien was aangezien hij zijn rol niet echt de moeite vond, en Sesame Street. Als Rafael the Fixit Man was hij in het derde seizoen van dat kinderprogramma een graag en vaak geziene gast. Een tweede Tony Award bleef niet uit, deze keer voor zijn rol als Charley Wyckeham in de muzikale komedie Where's Charley? waarna hij voor de derde maal genomineerd werd toen hij in de huid kroop van Mack the Knife in het stuk The Threepenny Opera. Een vierde, en laatste, nominatie kwam er in 1982 voor de Broadway productie Nine.

 

 

Ondertussen vergaarde de man ook ervaring op de set van films die een theatrical release kregen. In 1976 was hij te zien als de Italiaanse racer Franco Bertollini in de komedie The Gumball Rally, waarna hij twee jaar later een rol wist te versieren naast Tommy Lee Jones en Faye Dunaway in de thriller Eyes of Laura Mars. Als hermiet Kalibanos sleepte hij zijn eerste Golden Globe nominatie in de wacht voor The Tempest (1982), maar echt furore op het witte doek maakte hij pas als politiek gevangene Valentín Arregui in Kiss of the Spider Woman (1985), een adaptatie van de roman die Manuel Puig had geschreven. Julia was dermate onder de indruk van het boek en het script dat hij niet alleen richting Zuid-Amerika trok om er rebellen en ex-gevangenen te interviewen, maar stemde ook toe om op de set te verschijnen nog voor er maar een cent werd uitbetaald. In de film wordt Raul opgepakt en gemarteld omdat hij deel uitmaakt van een groep revolutionairen waarna hij in dezelfde cel als homoseksueel Luis Molina (William Hurt) belandt. Deze laatste wordt beschuldigd van seksuele handelingen met een minderjarige jongen, maar krijgt de belofte vroegtijdig vrij te komen indien hij Arregui informatie weet te ontlokken over zijn groepering. Kiss of the Spider Woman werd ondanks zijn zware thematiek en traag tempo een commercieel succes en Raul kreeg voor zijn vertolking niet alleen een tweede Golden Globe nominatie, hij won ook de National Board of Review of Motion Pictures award voor beste acteur.

 

 

Julia zat in gans zijn loopbaan nooit om werk verlegen en bleef in de belangstelling staan van zowel toneel, het kleine scherm als het witte doek. In 1991 kreeg hij wereldwijde bekendheid in diverse leeftijdscategorieën toen hij de rol van Gomez Addams op zich nam in The Addams Family, de verfilming van de populaire cartoon en TV-serie en tevens het regiedebuut van Barry Sonnenfeld (Get Shorty, Men In Black trilogie). Twee jaar later hernam hij samen met Christopher Lloyd en Anjelica Huston zijn rol in The Addams Family Values al kreeg 1993 al snel een wrange nasmaak toen gezondheidsproblemen de kop opstaken. In datzelfde jaar onderging Julia met spoed een operatie toen bij hem maagkanker werd geconstateerd (al werd dit nooit officieel vrijgegeven), maar enkele maanden daarna werd hij begin 1994 opnieuw opgenomen met een ernstige voedselvergifting. Op 16 oktober gingen Raul en zijn vrouw Poloway in New York een toneelstuk bekijken met de bedoeling na afloop een bevriend regisseur te ontmoeten. Jammer genoeg begon de man last te krijgen van immense buikpijn en ging het via ambulance richting North Shore University Hospital. Vier dagen later zorgde een beroerte er voor dat de acteur in een coma terecht kwam waarna Raul Julia op 24 oktober 1994 overleed, hij werd 54 jaar.

 

Hoewel de laatste twee jaar van zijn leven niet echt over een leien dakje liepen, dacht Julia er niet aan te stoppen met acteren. Zo stemde hij toe om in The Burning Season (1994) de rol van Chico Mendes te vertolken, een bekende Braziliaanse activist die streed voor het behoud van het Amazonewoud maar net om die reden vermoord werd. De diverse goeie kritieken zou Raul jammer genoeg zelf niet meer meemaken, al kreeg hij er na zijn overlijden zowel een Golden Globe als een Emmy Award voor. Na het beëindigen van de opnames in Mexico, haastte hij zich naar Australië om aan de voorbereiding te beginnen van zijn rol in Street Fighter. De hoofdreden om er M. Bison in te vertolken waren zijn kinderen, die waren namelijk hevige fans van de video-games wat hem toeliet om wat meer tijd met ze door te brengen. Hoewel ziek en fel vermagerd, kan je niet anders dan toegeven dat hij de beste acteur was in het ganse zielige ensemble. Dat hij hiervoor zijn tweede Saturn Award nominatie in de wacht sleepte, (twee jaar daarvoor kreeg hij zijn eerste voor The Addams Family) is misschien niets meer dan een vinger op de zere wonde, maar plaatst het geheel toch iets meer in het juiste perspectief. Street Fighter was echter niet zijn laatste film, die eer gaat naar het drama Down Came a Blackbird waarin hij een bijrol had.

 

 

En zo kwam er veel te vroeg een einde aan een toen al indrukwekkend palmares. Wat de man nog allemaal had kunnen verwezenlijken zullen we natuurlijk nooit weten, maar dat de zin voor acteren nog steeds welig tierde is wel duidelijk. Hoewel hij in zijn laatste levensjaar nog op de set stond van Desperado (1995), waarin hij de rol van Bucho ging vertolken, maakte zijn zwakke gezondheid het onmogelijk om de opnames tot een goed einde te brengen. Uiteindelijk werd hij vervangen door Joaquim de Almeida (Fast Five, Behind Enemy Lines). Tevens was het de bedoeling dat hij, en niet Anthony Hopkins, de rol van Don Diego de la Vega op zich ging nemen in de kaskraker The Mask of Zorro (1998). Dat de man een ware held was in de ogen van de Puerto Ricaanse bevolking staat trouwens als een paal boven water. Na zijn overlijden werd zijn lichaam teruggevlogen naar diens geboorteland waar hij als een van de weinige artiesten een staatsbegrafenis kreeg. Er valt de man dus met andere woorden een grotere eer te bewijzen dan hem ogenblikkelijk te vereenzelvigen met zijn rol in Street Fighter, al hoef je daarom niet automatisch een vergeten film als The Tempest te vernoemen. In een van zijn laatste interviews vertelde hij het steeds heel leuk te vinden dat kinderen hem herkenden door zijn rol als Gomez Addams. Hou hem dus minstens als dat personage in ere.