TT: Closer to the Edge

Ronkende documentaire met wervelend camerawerk

Al vanaf 1907 vindt ieder jaar op het Britse Isle of Man de Tourist Trophy plaats. Dit motorracefestijn is inmiddels uitgegroeid tot het summum van de sport, maar tegelijk berucht geworden om de vele ongelukken die er plaatsvinden. Toch gaat iedere editie weer een aantal motorduivels de strijd met elkaar aan om het tot ‘king of the hill’ te schoppen. In deze zinderende documentaire zien en volgen wij enkele racers tijdens hun voorbereidingen, in het heetst van de strijd en na het kampioenschap van 2010. Filmmaker Richard de Aragues combineert wervelend camerawerk en archiefmateriaal met verhalen van de betrokkenen, waardoor deze documentaire niet alleen een visueel spektakel is, maar de kijker tevens vertrouwd maakt met de ‘de-dood-of-de-gladiolen’-mentaliteit van de deelnemers.



Strijdperk
Midden in de Ierse zee ligt het pittoreske eilandje Man. Door de ongerepte natuur en het kleine aantal inwoners is het een oord waar het goed toeven is voor bijvoorbeeld natuurliefhebbers en zij die de hectiek van het moderne stadsleven even willen ontvluchten. Deze idyllische plek is echter één keer per jaar een waar bedevaartsoord voor motorliefhebbers wereldwijd. De straten van het eiland vormen dan een zestig kilometer lang kronkelend parcours waar motorcoureurs met snelheden van meer dan 250 kilometer per uur strijden in de TT. Met gevaar voor eigen leven gaan deze racers tot het uiterste om als snelste over de finishstreep te komen. Slechts een paar geluksvogels zullen echter kunnen genieten van een plek op het erepodium en een welverdiende champagedouche; minder gelukkigen zullen aan een infuus vanuit een ziekenhuisbed de race in hun herinnering herbeleven. Ook zij mogen van geluk spreken, want sinds de begindagen van het evenement hebben al 231 deelnemers het leven gelaten in de talrijke crashes. Waarom ze het toch blijven proberen? Zoals een racer krachtig verwoordt: “Als de sport door je aderen stroomt, krijg je het er niet uit. Dan wil je alleen maar meer.”        

Spektakel
Doordat het parcours gedeeltelijk door woonwijken loopt, waar bomen, muurtjes en andere obstakels wijdverbreid zijn, is het een van de gevaarlijkste parcours ter wereld. De Aragues wist dan ook bij voorbaat al dat hij een spectaculaire film zou maken. Om de TT in zijn totaliteit te kunnen vatten, besloot hij om diverse camerateams in te zetten en enkele individuele racers te volgen in hun gooi naar het kampioenschap. Daarbij brengt hij het geheel op uiterst fraaie wijze in beeld met uiteenlopende camerastandpunten, slowmotion- en archiefbeelden. Hierdoor is deze documentaire niet alleen een lust voor het oog - waardoor je direct begrijpt waarom de 3D-versie van deze film internationaal zo’n groot succes werd - maar ook wordt de ervaringskant van zowel de racers als de toeschouwers goed belicht.

Zintuigen
In de opening zet De Aragues de zintuigen van de kijker al op scherp, door vanuit het perspectief van een rijder de start in beeld te brengen. In no time vliegen wij over het asfalt en deinen wij af en toe de lucht in. Al gauw besef je wat een adrenalinerush de racers moeten voelen wanneer ze alles op alles zetten om te winnen. De TT is daardoor niet voor watjes, maar ook zeker niet voor roekeloze waaghalzen, want een onvoorziene technische storing of een kleine verslapping van de aandacht kan al fatale gevolgen hebben. De archiefbeelden die de revue passeren, getuigen hier maar al te vaak van. Een sterk punt van de film is dat hij echter geen vervelende sensatiezucht ademt, maar beter kan worden beschouwd als een ode aan de (voornamelijk) heren die hun aloude jongensdroom besloten na te jagen.     

Aimabel
Deze menselijke dimensie van de sport komt in de documentaire gelukkig ook ruim aan bod, waardoor de film een goede balans weet te vinden tussen actie, drama en humor. Het is in dit opzicht opmerkelijk te noemen dat De Aragues er niet voor koos om de viervoudige winnaar Ian Hutchinson uitvoering in beeld te brengen, maar de voorkeur gaf om de meer charismatische Guy Martin centraal te stellen. Deze 28-jarige, goedlachse vrachtwagenmonteur, die naar eigen zeggen nooit volwassen is geworden, is vastberaden om de trofee mee naar huis te nemen. “Je bent geen racer als je geen TT hebt gewonnen”, verklaart hij op gejaagde wijze in een onnavolgbaar Noord-Engels accent. Martin is het voornaamste identificatiepunt voor de kijker, wat de beleving van de gebeurtenissen alleen maar dichterbij brengt. Zijn denkwijze kan als exemplarisch worden beschouwd voor de mentaliteit van de andere racers en de manier waarop deze TT als het hoogst haalbare wordt beschouwd.

“Ik ben geen sadomasochist, Ik wil niet dood. Absoluut niet, ik wil winnen. Maar je belandt wel in een positie dat het elk moment afgelopen kan zijn. Het geeft je wel een roes die niet met geld te koop is. Op zo’n moment raak je niet in paniek. Je denkt: dit is het dan, game over. Ik heb het in tien jaar nu vier keer meegemaakt. Drie van die vier momenten vonden plaats tijdens de TT.”    

Plaats uw reactie

Naam:

E-mail:

Uw e-mailadres wordt niet getoond.