The Family Stone

Wat is de ultieme doodsteek die je een Kerstfilm kunt toebrengen? Breng hem op 5 januari in de bioscoop. Aldus besloot 20th Century Fox in haar oneindige wijsheid om The Family Stone pas in januari 2006 in première te laten gaan. Op het moment dat zelfs de kerstballen met 80% korting niet meer bij de Blokker lagen, zouden wij hem nog wel even gaan bekijken. Gevolg: de leukste Kerstfilm van 2005 trok in Nederland totaal geruisloos voorbij. Om het drama compleet te maken: in december 2006 was de film al weer een jaar oud en kreeg de dvd dus ook geen uitgebreide aandacht. Om maar meteen in de kerstsfeer te komen bij deze de herwaardering van een film die er zelf ook niets aan kon doen.



Kerst. Officieel het feest van gezelligheid en vrede op aard, maar in de praktijk vooral een reden voor stress en een voedingsbodem voor chagrijnigheid. Om deze laatste dagen van het jaar toch heelhuids door te komen is er lang geleden – gelukkig – besloten om maar vooral veel films te vertonen. Met pijn in je buik zak je op de bank of bioscoopstoel onderuit en wacht je tot je weer wat nuttigs kunt gaan doen. Om de stress en het uitbuiken te combineren kun je echter ook terecht bij The Family Stone (helaas zonder Sly…). Ruim honderd minuten kijken naar de ellende van anderen en vooral veel lachen. En als je aan het einde – bij de moraal – al weggezakt bent, mis je helemaal niets.

De hele familie Stone komt voor de Kerst bij elkaar in het huis van moeder Sybil en vader Kelly. Met twee dochters, drie zoons, twee schoonzoons en een kleindochter is het een gezellige drukte. De komst van de eerste schoondochter, Meredith, verandert de boel echter in een ongezellige drukte. Meredith komt uit New York en lijkt in alles het tegenovergestelde van haar nieuwe schoonfamilie. Ze is deftig, rijk en afstandelijk, terwijl de Stones dorps, modaal en intiem zijn. De eerste botsing laat dan ook niet lang op zich wachten. Terwijl met name jongste dochter Amy haar best doet om Meredith te vernederen, wil haar broer Everett de New Yorkse juist ten huwelijk vragen. Het feest van vrede en gezelligheid bereikt helemaal een dieptepunt als Sybil ongeneeslijk ziek blijkt te zijn.

Vanaf de begintitels is het duidelijk dat het hier een kerstfilm betreft. Dean Martin zingt de bekende woorden van "Let it snow!" en de twee uur daarna staan volledig in het teken van familieverhoudingen, eten en dennebomen. Toch wijkt The Family Stone een beetje af van het ideaalbeeld. Haat, vernedering en vervloeking worden niet onder stoelen of banken gestoken.
Het mooiste is nog dat slachtoffer Meredith – gespeeld door Sarah Jessica Parker – op weinig sympathie van de kijker kan rekenen. Ze heeft absoluut geen humor en is veel te opgefokt om normaal met mensen om te kunnen gaan. Wanneer ze zichzelf op kerstavond helemaal vast lult, kun je haar mond wel dichtslaan. Het gesprek gaat over homoseksualiteit. Middelste zoon Thad is homo en Sybil vertelt hoe trots ze op hem is. Vanaf het moment dat Meredith verklaart dat een moeder toch nooit kan hopen dat haar zoon "niet normaal" is, brengt iedere uitspraak haar dieper in de spiraal van schaamte.

Voor een groot deel is deze afwijkende invulling van de kerstfilm maar een dekmantel voor een standaard familiedrama. Iedereen – met name Amy (Rachel McAdams) – leert een wijze les over acceptatie. Meredith doet toch haar best om de familie meer te begrijpen. En natuurlijk beseft iedereen dat het de laatste Kerst met Sybil zal zijn. Deze dekmantel van zwarte humor is echter wel genoeg om er geen al te slijmerig verhaal van te maken. Personages als de doortrapte Amy, de bekakte Meredith en de lollige Ben (de jongste zoon) zijn een stuk onderhoudender dan de brave Von Trappjes of de correcte Santa Claus die de tv-uitzendingen rond 25 december bezetten.

The Family Stone is absoluut geen meesterwerk, maar tussen al het zoetsappige kerstgeweld is het een film die toch boven het gemiddelde uitsteekt. Daarnaast heb je voor slechts een euro of vijf het slachtoffer van de Slechtste Marketing Beslissing Ooit in je kast staan.