De Cooohllectie van Roloff de Jeu

The Force is strooohng in this one!

Roloff de Jeu is een echte verzamelaar (maar wel eentje met gezond verstand)... dat mogen we wel zeggen van iemand die zoveel bezit dat het in dozen zit waarvan hij de binnenkant al even niet meer heeft gezien. En dan te bedenken dat hij ook al een flink deel van zijn collectie heeft opgeruimd. Een collectie die niet enkel bestaat uit dvd's, maar eigenlijk uit alles dat filmgerelateerd is, tot kotszakjes aan toe. Naast verzamelaar is De Jeu ook professioneel bezig met film als operateur in de Melkweg Cinema, programmeur van Filmhuis Griffioen in Amstelveen, medewerker bij het KLIK! Animation Film Festival Amsterdam en docent in montage & vfx. Daarnaast schreef hij ooit voor Video & Audio Report, Skrien en Holland Film Nieuws. Kortom een man die wel wat kan vertellen over filmcollecties.



1. Een opwarmertje: waar bestaat de filmminnende collectie uit (boeken, merchandise, DVD en Blu-ray schijven, laserdiscs en zelfs ouderwetse videobanden tellen mee)?

Grote collectie Star Wars-speelgoed en merchandise (alles vintage), vrijwel alle op film gebaseerde games voor de ATARI 2600 VCS, soundtracks (vinyl), posters, boeken. Dan boeken, ansichtkaarten, foto's, artikelen en zelfs suikerzakjes over en van bioscopen, dvd's, heel veel kort werk op film (35mm en 16mm) en nog wat andere film en bioscoopmerchanise (TRON, Cinerama) en filmprojectoren (16mm). Ik heb ook nog redelijk wat comics, sommige zijn verfilmd of op films gebaseerd (Akira, Aliens, Star Wars, enz.) Niet filmgerelateerd heb ik nog een doos vol kotszakken uit vliegtuigen (en één van Spike & Mike's Sick and Twisted Festival of Animation). Ja, inderdaad, ongebruikt.



2. Alle grootheden zijn met niets gestart: hoe is het ooit begonnen?

Ik ben een verzamelaar in hart en nieren. Ik heb een stuk van Star Wars gezien in een drive-in in Amerika, in de zomer van '77. Daar weet ik niks meer van, ik was twee, maar misschien is er toen een zaadje geplant. Ik had met mijn jongere broer heel veel speelgoed, veel gekocht op Koninginnedag. Zo begon ik met Star Wars, eerst het speelgoed, in mijn tienerjaren ook boeken, comics en merchandise. Tijdens mijn studie ging ik alles van de Atari 2600 VCS spelcomputer verzamelen, en vrijwilligde ik bij Filmhuis Griffioen (toen nog Filmhuis Uilenstede), waar ik nog steeds voor programmeer. Ik ontdekte dat er op eBay filmframes werden verkocht (we hadden er behoorlijk wat aan de muur hangen), maar dat er ook trailers werden verkocht. Die ben ik toen gaan verzamelen om themaprogramma's op te leuken. Toen ik mijn scriptie ging schrijven over visual effects ben ik steeds meer boeken en bladen gaan verzamelen over het maakproces van films zodat ik niet afhankelijk was van bibliotheken. Mijn bioscooppassie is vooral van de afgelopen tien jaar. De ansichtkaarten nemen weinig ruimte in, dat is handig.

3. En wat is de laatste toevoeging geweest?

Ik heb net een cartoon gekocht op 35mm, mijn laatste bioscoopansicht is van het Athens Theater in DeLand, Florida. Ik heb er al een andere van en heb het theater ook in het echt gezien. Ik wilde laatst het prachige boek "Cartoon Modern" kopen, maar heb de Mediatheek van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht getipt (waar ik les geef), zodat ik het kon lenen. Ik moet op de centjes letten.

4. Dan mag er nu gepocht worden: mogen wij de aantallen, bij benadering, noteren?

Ik heb mijn verzamelingen altijd redelijk weten weg te stoppen. Toen ik op mezelf woonde waren mijn huisjes een soort museums; nieuwe bezoekers waren vaak met stomheid geslagen. Maar toen ik ging samenwonen ging het al minder. Ik heb de laatste jaren heel veel weggedaan. Ben tot het inzicht gekomen dat dat ziekelijke materialisme niet zo veel toevoegt aan mijn leven, en dat ik de tijd niet heb om ervan te genieten. Ik had een boekenplank van twee meter aan making-of- en VFX-boeken (bijna honderd stuks) doorverkocht aan de Mediatheek van de faculteit in Hilversum van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, waar ik les geef. Met veel pijn in mijn hart ging ik door de dozen die al drie jaar op zolder stonden, maar het is goed zo. Ik heb ze weten te overtuigen de gehele collectie over te nemen. Ze komen daar goed tot hun recht, de studenten lenen ze graag, er is een mooi gat gevuld.

Qua Star Wars heb ik vele verhuisdozen vol aan speelgoed en memorabilia, mijn Atari-collectie van zo'n 800 games (waarvan ruim de helft in doos) is enorm uitgedund, misschien heb ik nog 100 games en wat memorabilia. Videobanden heb ik allang niet meer. Wel veel van gehad, dan kwam ik met een halve koffer vol ex-rentals terug uit de VS.

Ik heb 500 dvd's gehad, daarvan weer 200 naar de Mediatheek gebracht. Mijn 100 soundtracks op CD ook. Ook die kunnen studenten lenen, ik deed er niets meer mee. Een laserdiscspeler met tien discs heb ik nog wel eens op koninginnedag gekocht, maar ik vond het nogal een desillusie. Veelal lelijke transfers, pan-and-scan films in 4x3, geen garantie voor hoge kwaliteit, helaas.

Aan filmmateriaal heb ik honderden trailers, reclame's, tientallen cartoons, uren en uren aan journaals en dan nog wel wat ander kort werk. Op 16mm een stuk minder. Ik heb nog zo'n 150 soundtracks op vinyl, zo'n 100 filmposters (vooral jaren '50 & 60). Ik heb zo'n 300 ansichtkaarten van bioscopen, en duizenden zelfgenomen foto's, en ik denk 50 boeken over bioscopen.

5. Welk stuk wordt vooraan in de collectie geplaatst als de vrienden op bezoek komen? Kortom wat is het pronkstuk van de collectie?

Ik heb een paar jaar geleden eindelijk een vitrinekastje gekocht, daar doe ik elk half jaar iets nieuws in. Cinerama, TRON, Pac-Man en videogame memorabilia, nu ligt er al weer een tijdje Star Wars Lego in. En er hangen wat filmposters in het huis, nu Vertigo (rerelease), Altiplano  en de docu Space Tourists.



6. En welk generend stuk verdwijnt in de spelonken en krochten van het opbergsysteem bij bezoek? (Wees gerust, onze bezoekers vertellen het niet verder...)

Soms denk je wel eens goud te hebben gevonden, iets heel bijzonders en dan kom je toch bedrogen uit, maar die gokjes horen erbij, die verhogen de spanning. Ik heb niks genants geloof ik. Misschien als je de bedragen hoort die ik soms heb neergelegd voor iets. €50 voor een ansicht van 100 jaar oud met de filmtent van de gebroeders Mullens, een van de eerste reizende bioscopen in Nederland. Ik vind dat heel bijzonder. Voor de suikerzakjes schaam ik mij ook niet hoor. Memorabilia waar je vroeger misschien niet mee gezien wilde worden is nu ook allemaal cult en cool, zoals rolschaatsen van Return of the Jedi. Een knuffel van Chewbacca. En een tandenborstel van de Powerpuff Girls is toch ook tof?



Er gaat een gerucht dat er van het Atari 2600-spelletje "E.T. The Extra Terrestrial" destijds meer cartridges zijn geproduceerd dan er consoles in omloop waren, en het merendeel in een landfill belandde. Die game is echt helemaal niets waard. Daar bezit ik dan weer een protoype van, die ik heb laten signeren door de programmeur.

Ik heb een hoop trailers van middelmatige films, en ik vraag me steeds meer af wat ik daar mee moet, want ik betaal al jaren huur voor die spelonken en krochten waarin ze zijn opgeslagen. Duizenden euro's om Star Wars-spullen in dozen te laten zitten. En dat je er een open trekt en ziet dat alle Stormtroopers knalgeel zijn geworden. Da's genant. Ik las dat een hobbyist zelf een volwaardige Boeing-737-simulator aan het voltooien is. Misschien moet ik die mijn kotszakken schenken om aan de muur te hangen in de ontvangstruimte.

7. Welke film in de collectie is inmiddels grijs gedraaid?

Ik draai niet zoveel grijs. Er zijn films die ik heel veel kan zien, maar dat komt er niet van. De originele Star Wars-trilogie heb ik voor het laatst gezien toen ze opnieuw in de bioscoop waren (de laatste twee nog in de IMAX in Rotterdam). In mijn studententijd zag ik 200 films in de bioscoop en de helft op de buis, nu mag ik blij zijn als ik ze op één hand kan tellen. De film waar ik maar niet mee kan ophouden om naar te kijken is mijn zoontje van 15 maanden. Klef maar waar: ongelofelijk betoverend. Een eindeloze documentaire over hoe een mensenleven tot stand komt.

8. Wat mist er node in de collectie? (Indien gewenst sturen wij de antwoorden op de vragen door aan familie en vrienden, subtiele hints zijn ons niet vreemd.)

Ik kan nog flink wat zwartfilm gebruiken voor het samenstellen van compilatieprogramma's op 35mm, haha. Ik mis niet zo veel, ben redelijk verzadigd. Ik wil nog wel eens Belgische filmpostertjes oppikken, kan ik niet laten, en qua film koop ik ook nog wel iets. Mijn bioscoopcommercial The Fly uit 1982 voor de Atari 2600 is laatst bij een vertoning gebroken en gescheurd, da's erg jammer. Er schijnt een bioscoopcommercial te zijn geweest voor de game "Dig Dug", die zou ik graag hebben. Ik heb er ook nog een voor wat AcTiVision games. En nog een foute, flauwe rare cartoon op 35mm met obscure karakters uit 1940~1970 om in m'n programma "Curieuze Cartoons" te stoppen.



9. Welke winkel is hofleverancier van de collectie?

In winkels betaal je bijna altijd de hoofdprijs. Dus vooral andere verzamelaars, De Slegte, vlooienmarkten, de Fotograficabeurs in Houten, maar toch vooral eBay en soms Marktplaats Lekker makkelijk, voldoet goed in die neurotische dwang om weer iets te scoren.

10. Voor eigen bestwil: Welke filmschijf of welk boek zou iedereen op de plank moeten hebben?

De verzamel-dvd's van de Nacht van de Wansmaak (heb ik zelf ook nog aan geleverd), de Filmjaarboeken en de Speelfilm Encyclopedie (derde of vierde editie) om te kunnen genieten van de prachtige Nederlandse titels van buitenlandse Exploitatie(films). En dat we die dan met z'n allen in de IMDb gaan invoeren.

11. En afsluitend: bij wie zou er eens in de collectie geneusd moeten worden?



Ik vind dat EYE nog wel eens wat meer zou mogen doen, misschien kan dat in het nieuwe pand, als de curator daar voor open staat (red. een mail later meldt De Jeu: "Ik heb inmiddels bij EYE vernomen dat het zeker de bedoeling is meer van hun archief te laten zien in het nieuwe paleis."). Ze hebben een van de grooste filmpostercollecties ter wereld. Ik hoop snel ook meer uit mijn eigen filmcollectie te kunnen laten zien. Dat heb ik mezelf ook als voorwaarde gesteld om de opslag te kunnen bekostigen. Af en toe is er het een en ander in de Melkweg Cinema te zien, waar ik operateur ben, maar ik zou graag voor andere theaters compilatieprogramma's willen samenstellen. Ongeveer een kwart van mijn bioscoopansichten en foto's zijn op flickr te zien (allemaal opgepoetst), maar ik heb helaas geen tijd meer om nieuwe te uploaden. Ik hoop er nog eens een boek over te maken.


Een deel van De Jeu's ansichtkaartencollectie is te bezichtigen op:
http://www.flickr.com/photos/pulp-o-rama/collections/72157600006841714/
En zijn bioscoopfoto's op:
http://www.flickr.com/photos/pulp-o-rama/collections/72157600006845142/

Plaats uw reactie

Naam:

E-mail:

Uw e-mailadres wordt niet getoond.