Fantasia (Blu-ray)

Een tijdloos kunstwerk

Fantasia en de sequel Fantasia 2000 zijn door de jaren heen maar spaarzaam uitgebracht op DVD en beiden waren tot dit moment niet meer te krijgen, maar Disney pakt mooi uit door ze in vrijwel ultieme releases uit te brengen op Blu-ray. Niet alleen bevatten de discs de films in schitterende high-definition kwaliteit, maar worden ze ook nog eens voorzien van een selectie bonusmateriaal dat diep in de historie van de films duikt.

Voor degenen die het allemaal niets zegt; Fantasia is Disney's grote release uit 1940 die naast de financiele moeilijkheden, ook amper een publiek wist te vinden. Dit kwam door technische limieten maar ook door het dure audiosysteem dat ze speciaal ontwikkelden voor deze film, hetgeen gezien kan worden als de voorloper van het huidige surround geluid. Het gebrek aan theaters die uitgerust konden worden met dit systeem, zorgde voor een zeer gelimiteerde bioscooprelease. En laten we ook de 2e Wereldoorlog niet vergeten. Een ongelukkige timing kun je wel stellen!

Ook een grote reden waarom Fantasia niet werkte destijds, is de klassieke muziek die toen al langzaam verdrongen werd door jazz, swing en andere opkomende genres uit die tijd. Voor een goed verhaal moet je ook niet bij Fantasia zijn. Origineel bedoeld als doorlopende productie die vele delen zou gaan krijgen, met segmenten die verwijderd en toegevoegd zouden worden over de jaren middels re-releases, werd dit idee alsnog geschrapt doordat ze door het uitblijvende succes van Fantasia, financieel gedwongen werden hun geld in andere, nieuwe projecten te steken. Het duurde meerdere decennia totdat het vervolg, Fantasia 2000 uitgebracht werd.

Het is moeilijk deze film in een hokje te plaatsen. Enerzijds is het een waar kunstwerk, waar gezien de lengte van een ruime 2 uur de tijd voor moet worden genomen met segmenten die je doen verbluffen over de techniek en ambachtelijke tekenkunst uit die tijd. Anderzijds ervaarde ik het persoonlijk ook als een lange zit, die ondanks de mooie beelden, ook vaak aandoet als saai - vooral bij de klassieke stukken langer dan 10 minuten. Het zal dan ook voor iedereen zeer verschillend ervaren worden, al mag het in geen enkele Classics verzameling ontbreken. Eigen favorieten zijn de Notenkraker suite met als hoogtepunten de Chinese en Russian dance, de geestenwereld uit Night on Bald Mountain en de Dance of the Hours.

Het schijfje
Disney behoeft weinig uitleg meer over de kwaliteit die zoals altijd weergeloos mooi is in HD. Duidelijk is dat dit de beste versie betreft, die qua beeld en geluid ooit uitgebracht is. De blu-ray van Disney's Fantasia wordt zoals alle Classics tegenwoordig, voorzien van een DVD. Aardig, maar liever hadden we natuurlijk een extra blu-ray met bonusmateriaal gezien. Dit wil overigens niet zeggen dat het materiaal aanwezig op de eerste disc slecht van kwaliteit is, maar er had veel meer in kunnen zitten. Naast audiocommentaar is ook een interactieve kunstgalerij aanwezig, waarbij concept art, storyboards, orginele schilderkunst en ander productiemateriaal belicht wordt. Grootste aanwinst op het schijfje is echter The Schultheis Notebook: A Disney Treasure, waarbij verteld wordt dat onlangs het aantekeningenboek van Herman Schultheis teruggevonden is, waardoor alle geheimen van de special effects achter Fantasia bekend zijn geworden. Enorm interessant voor de animatieliefhebber!