Farewell

Manhattan, augustus 1929. De wolkenkrabbers zijn nog niet zo massaal in aantal maar de bewoners veroorzaken al wel een vroege file. De stad zindert van spanning: over een paar uur zal de 420 meter lange Graf Zeppelin zijn wereldreis beginnen. De kranten hebben er bol van gestaan; in 21 dagen tijd zal het gevaarte via Engeland, de Duitse Weimarrepubliek, de Sovjet Unie en Japan terugkeren naar zijn beginpunt. Tienduizenden Amerikanen staan samengepakt bij de hangar om de reizigers uit te zwaaien.

Een van hen is Lady Grace Drummond, de enige vrouwelijke journaliste die de reis voor het thuisfront mag verslaan. Ook haar collega Karl von Wiegand is toevalligerwijs een van de medepassagiers. Tot voor kort had Grace namelijk een passionele verhouding met de getrouwde en veel oudere journalist. De gedurende de reis oplopende gevoelens nemen Lady Grace totaal in beslag, terwijl het roerige Europa onder haar voorbijglijdt. Des te groter is de desillusie als haar minnaar bij aankomst door zijn echtgenote in de armen wordt gesloten. Een passend vaarwel zit er niet eens meer in voor de smachtende weduwe.

De liefde tussen Lady Grace en von Wiegand is grotendeels op waarheid gebaseerd. Uit Grace' dagboeken wist Mensink het bestaan van de affaire te achterhalen. Deze citaten dienen in de film als achtergrondcommentaar, al heeft de regiseusse het een en ander geregeld aangedikt. Uiteindelijk levert het een niet al te flatteus beeld van Grace Dummond op. Gebeurtenissen in de wereld onder haar gaan grotendeels aan haar voorbij. De opdracht een stuk te schrijven over de politieke toestand in de Sovjet-Unie wordt een mislukking; na enkele pogingen eindigt het stuk in de prullenbak. Des te meer is ze gefixeerd op elke kleine verandering in het gedrag van Von Wiegand en besteedt ze de meeste tijd aan haar dagelijkse kledingkeuze en haar fles Chanel 5.

Hoewel de liefdesgeschiedenis onderhoudend is, ontleent de film zijn kracht vooral aan de unieke beelden. Daarvoor gaan alle credits naar de man achter de schermen, reseracher Gerard Nijssen. Met veel volharding wist hij de beelden stukje bij beetje uit de archieven op te diepen en vervolgens als  puzzelstukjes vloeiend in elkaar te passen. Met als resultaat een uniek verslag van de wereld anno 1929. Vliegend boven België zien we de in de eerste wereldoorlog totaal verwoeste steden liggen. In Duitsland zien we een langzame opkomst van hakenkruizen en Hitlergroet, hoewel het nog jaren zou duren voor  de dictator de macht zou grijpen. En in de Sovjet-Unie neemt de dictatuur van het proletariaat inmiddels grote vormen aan en vluchten de arbeiders van hun land wanneer de onaangekondigde zeppelin aan de horizon verschijnt. Daarmee is Farewell tevens verplicht materiaal tijdens de geschienisles.

De dvd
De DVD biedt ditmaal niet het vertrouwde 16:9 beeldformaat maar de 4:3 aspect ratio, wat voortkomt uit het formaat van de oude archiefbeelden zelf. Opvallend is de goede kwaliteit van de 80 jaar oude beelden, die vaak al tientallen jaren lagen te verstoffen. Natuurlijk is er geregeld sprake van wat vlekjes en andere beeldruis, maar dat gebeurt in zodanige mate dat het geen moment storend is en juist bijdraagt aan de nostalgische gevoelens. Jammer is alleen dat de DVD, behalve een wat teleurstellende trailer, verder geen extra's bevat. Een item waarin Gerard Niessen zijn werkwijze bij het speuren naar oude beelden uit de doeken doet, zou een zeer welkome bonus zijn geweest. Desondanks is deze DVD een must voor de liefhebber van nostalgie, romantiek en originaliteit. Hopelijk biedt het komende festival meer van dit soort pareltjes.