Gouden sprint tegen het fascisme

Door Erwan Ticheler

e Olympische 100 meter sprint staat bekend om het doping-geval Ben Johnson in Seoul, 1988 maar de ultieme prestatie werd toch wel in 1936 geleverd door Jesse Owens. In Berlijn en onder het toeziend oog van Adolf Hitler putte de zwarte Owens een sprint uit de benen die tot op de dag van vandaag wereldberoemd is.

Het zou de eerste van vier gouden medailles voor Jesse Owens zijn tijdens deze beruchte Spelen. Over de geschiedenis tussen Owens en Hitler gaan vele verhalen, Owens claimt zelf dat Hitler zijn prestatie accepteerde en dat juist de Amerikaanse President Roosevelt hem weigerde te feliciteren of te ontvangen. In ogenschouw moet genomen worden dat in die tijd de Verenigde Staten nog een raciaal segregatie-beleid kende.

Dat wij ons deze prestatie überhaupt kunnen herinneren hebben we ironisch genoeg toch te danken aan de Nazi's. De Olympische Spelen van 1936 mogen namelijk te boek staan als als het startpunt van de moderne sportregistratie. Leni Riefenstahl, die een paar jaar eerder in opdracht van het regime het monumentale werk Triumph des Willens afleverde, werd gevraagd om verslag te doen van de gebeurtenissen in en rondom de Spelen. Dit mondt uit in een even fascinerend als propagandistisch werk. Beelden van een florerende Hitler worden afgewisseld met sportieve fragmenten. En het zijn juist die fragmenten die van onschatbare waarde zijn gebleken.

Camera's die vanaf de grond de actie volgen, rijdende camera's die de sprintnummers aantrekkelijk maken en ga zo maar door: Riefenstahl wist al in 1936 hoe je sport mooi in beeld kon brengen en tot op de dag van vandaag is de wereld hier schatplichtig aan. Het tweede deel van de film die we kennen als Olympia (uitgebracht in 1938) is een meer poëtisch beeld van de Spelen, maar het eerste deel is sportregistratie ten voeten uit met de machtige 100 meter van Jesse Owens als sportief, historisch en filmisch hoogtepunt.

Plaats uw reactie

Naam:

E-mail:

Uw e-mailadres wordt niet getoond.