I served the king of England

Fris, vrolijk, filmisch

“Ik heb altijd het geluk gehad, door ongeluk getroffen te worden.â€� Het zijn de wijze woorden van Jan Díte, een Tsjechisch mannetje van amper 1,60. We leren Jan kennen op het moment dat hij, de middelbare leeftijd reeds gepasseerd, na bijna vijftien jaar uit de gevangenis komt. Terwijl hij een nieuw bestaan probeert op te bouwen in een verlaten cafeetje, vertelt Jan ons in voice over zijn levensverhaal.



Van zijn eerste baantje als worstverkoper op het station – waar hij zo traag was met het wisselgeld dat zijn klanten al het perron afgerold waren voordat ze iets terugkregen – tot cateringmedewerker in de duurste hotels van Praag, Jan heeft altijd één droom gehad: miljonair worden. Ook heeft hij  één fascinatie: iedereen, van arbeider tot industrieel, bukt voor een muntje dat op de grond ligt. Terwijl hij af en toe een handjevol muntjes rondstrooit, zien we hoe het kleine mannetje met grootse plannen zich dankzij zijn zelfovertuigde levenshouding steeds verder opwerkt.

Regisseur Jiri Menzel vertelt dit opgewekte verhaal op een opgewekte manier. Menzel speelt met het beeld, wat de speelse manier van leven van Jan versterkt. De eerste flashback die we zien – het wisselgeldgeintje op het station – ziet er bijvoorbeeld uit als een zwijgende film. Tussentitels, slapstickachtige muziek en overdramatisch acteerwerk. I Served houdt hierdoor een erg frisse uitstraling, zelfs wanneer het verhaal in de Tweede Wereldoorlog belandt. In deze periode werkt Jan in een hotel dat door de Nazi’s gebruikt wordt voor het Arische fokprogramma; de kleine kelner weet zich omringd door, vele naakte, blondines. Wanneer de oorlog zich verhardt wordt het hotel echter een opvangplek voor gehandicapte militairen, met alle gevolgen voor de zwembadfeestjes van dien

Met twee uur is de film wat aan de lange kant, en vooral de tweede helft – Jan wordt verliefd en de oorlog breekt uit – trekt zich erg lang. Desalniettemin is de film tot het einde amusant, met stuk voor stuk filmisch mooie scènes, een vrolijk verhaal en af en toe een ondeugende knipoog.

De "extra's"
I Served is een leuk, tragikomisch verhaal dat op mooie wijze naar het beeld is vertaald. "Niets meer aan doen" zou je kunnen zeggen, maar helaas was het volgens iemand toch weer nodig om de dvd te bevlekken met een paar schrale extra’s. Een aantal nietszeggende shots van een regisseur en acteurs die hun werk doen, mag tegenwoordig al een "behind the scenes" heten, en het knip- en plak “interview” met de regisseur is hooguit interessant als je geïnteresseerd bent in charismaloze mensen. Doe het gewoon eens een keertje niet als het toch niets toevoegt.