Door Steven Lambrecht a.k.a. Ash

De politie brengt haar naar een weeshuis waar ze onderzocht wordt om uit te vissen wat haar is voorgevallen. Maar aangezien ze volledig getraumatiseerd is spreekt ze tegen niemand. Toch duurt het niet lang eer leeftijdsgenoot Anna, die ook in het weeshuis verblijft, de naam van het meisje te weten komt: Lucie. Ze wordt door Lucie in vertrouwen genomen en krijgt haar hele verhaal te horen, maar belooft het verder tegen niemand anders te vertellen. De twee worden ware hartsvriendinnen en Lucie bloeit langzaamaan open, maar het meisje heeft het pakhuis niet alleen verlaten. Ze wordt achtervolgd door een mysterieus wezen dat haar regelmatig fysiek pijn doet. Anna wil haar vriendin wel geloven, maar zelf heeft ze het monster nog nooit gezien waardoor ze zich continu zit af te vragen of een vreemd individu Lucie echt naar het leven staat of ze zodanig psychisch is toegetakeld dat ze hierdoor in staat is zichzelf ernstig te verwonden.

Plots gaan we vijftien jaar verder in de tijd en maken we kennis met een op het eerste zicht normaal gezin. Ze zitten met zijn vieren te ontbijten en discussiëren over de dagdagelijkse dingen. Opeens gaat de deurbel en wanneer de man des huizes de deur opent staat de intussen volwassen geworden Lucie voor hem met een tweeloop in de hand. Ze haalt de trekker over en de man valt levensloos neer. Ook de tienerzoon, tienerdochter en moeder moeten eraan geloven. Lucie toont helemaal geen berouw, want het viertal blijkt betrokken te zijn met hetgeen haar vijftien jaar geleden overkomen is. Anna, nog steeds Lucie’s beste vriendin, komt na een telefoontje al snel ter plaatse en ziet vol afgrijnzen wat haar vriendin aangericht heeft. Ze helpt Lucie met het begraven van de lijken en het huis op te kuisen, maar plots duikt Lucie’s kwelduivel terug op. Anna heeft er geen besef meer van in welke hel ze terecht is gekomen.

Martyrs is de tweede langspeelfilm van Pascal Laugier en wist hiermee heel wat aandacht te trekken. De film had zodanig veel succes dat de Franse cineast niet lang daarna al aan de slag mocht in Hollywood met The Tall Man en een samenwerking met de bevallige Jessica Biel als gevolg. Martyrs is er eentje die geen tijd nodig heeft om op gang te komen. Na de korte inleiding, waarin een gedrocht geïntroduceerd wordt dat zo uit The Ring of The Grudge kan komen, vallen de makers met de deur in huis. Wanneer het op wraak beluste meisje het hele gezin afknalt, begin je jezelf al af te vragen hoe dit nog verder kan gaan. Ik kan je verzekeren: veel verder, want wanneer haar wraak voltrokken is begint pas de ware helletocht voor de protagoniste alsook voor de netvliezen van de kijker. De makers houden je namelijk de hele film vast met een wurggreep die steeds strakker aangespannen wordt. De overtuigende vertolkingen van de twee hoofdrolspeelsters zorgen er tevens voor dat er nagenoeg onmiddellijk een emotionele band ontstaat en het onmogelijk wordt om niet naar het scherm te kijken. Hierdoor kan je niet anders dan het bloedvergieten te aanschouwen dat met momenten zodanig brutaal en genadeloos is dat het een schokerend effect kan hebben.

Toch wordt het nergens gratuit, Martyrs is zeker niet het Franse equivalent van bijvoorbeeld A Serbian Film. Neen, deze film valt meer in de categorie torture-porn, maar enkel omdat we het kind een naam willen geven, want diens kracht ligt absoluut niet in pretentieloos bloedvergieten. Met deze knock-out van een horrorfilm toont Pascal Laugier het publiek hoe een ‘echte’ torture-porn hoort te zijn en roept luidkeels: “Saw is for pussies!” De man heeft hiermee groot gelijk. Voorgenoemde film is zodanig bloederig, dat het eerder amusant dan akelig is. Martyrs is over de ganse lijn een ongemakkelijke kijkervaring. En dan vooral het tweede deel, wanneer de folterpraktijken ten tonele verschijnen. Niet zozeer bloederig, maar wel keihard. De lotgevallen van het hoofdpersonage zijn van een zodanige brutale omvang, waardoor je meeleeft met het meisje en hoopt dat ze het zal overleven. De tagline van de originele Texas Chainsaw Massacre (Tobe Hooper, 1972) is hier wel heel erg toepasselijk: Who will survive and what will be left of them.

Eigenlijk valt er niks negatiefs op te merken over deze film. De regie is strak, de acteerprestaties zijn bijzonder overtuigend en het eenvoudige decor zorgt voor een beklemmende sfeer. Vooral dat laatste element zorgt in de laatste 40 minuten voor een akelig detail door de bijna klinische uitstraling ervan. Ook over het script kan ik niet slechts zeggen. Dit kon heel gemakkelijk uitmonden in een onorigineel onding, maar dankzij het semi-religieuze plot bevindt die zich op een niveau dat ongezien is als we opnieuw teruggrijpen naar het label torture-porn. Martyrs is met andere woorden een absolute topfilm van Franse bodem die perfect in het rijtje past bij titels als Frontières, Haute Tension,… Die films werden ondergebracht onder de noemer New French Extremity en voor diegenen die een of meerdere hiervan al achter de kiezen heeft weet dat het extremity dekseltje perfect op dit potje past.

Uiteraard werkt men ondertussen aan een Amerikaanse remake. Persoonlijk heb ik ernstige twijfels dat de nieuwe versie zelfs nog maar aan de hielen zal komen van het origineel aangezien ik een gloeiende hekel heb aan het concept remakes. Martyrs is bovendien niet bepaald een hapklare brok cinema, integendeel! Af en toe heb je als kijker zelfs de neiging om je ogen van het scherm af te wenden en net dat soort films produceert mainstream Hollywood bitter weinig, om maar te zeggen nagenoeg nooit. Want wie denkt dat films als Hostel of Saw extreme cinema is, zal anders piepen na het zien van dit Franse meesterwerkje. Kortom, zonder de remake te zien weet ik nu al dat die deze film geen eer zal aandoen en daar moet je nu niet bepaald een glazen bol voor in je bezit hebben. Martyrs is zware kost die bij sommigen redelijk zwaar op de maag kan liggen, maar desondanks is dit een absolute aanrader. Wees gewaarschuwd!