
Van Diemen's Land
Hunger is a strange silence
Uit mijn middelbareschooltijd herinner ik mij nog 'The old man and the sea', waaruit elke week één lesuur klassikaal werd gelezen. De oude man die urenlang bezig was een vis aan boord te hijsen kon destijds weinig boeien. Na enkele gespijbelde lessen was het geruststellend te merken dat onze man na al die gemiste uren nog steeds bezig was met het vangen van dezelfde vis. Hetzelfde gevoel weet Van Diemen's Land bij de kijker op te roepen.Het waargebeurde verhaal van crimineel en kannibaal Alexander Pearce voltrekt zich in een zodanig traag tempo dat het geen probleem is om in de tussentijd een pot koffie te zetten en/of naar het toilet te gaan. Naast het gebrek aan snelheid maken ook de onuitgewerkte personages en het gebrek aan (inter)actie van de film een tegenvallend geheel.Van Diemen's Land grijpt terug op een waargebeurde geschiedenis die het predikaat 'filmwaardig' zeker verdient. Het is het verhaal van de Noord-Ierse kruimeldief Alexander Pierce, die in 1820 wordt veroordeeld tot verbanning naar Van Diemensland, het huidige Tasmanië. Het is de tijd waarin de Engelse regering zijn veroordeelden naar alle uithoeken van het imperium verscheept om zo de overvolle gevangenissen in het land zelf te ontzien. Ook in Australië misdraagt Pierce zich zodanig dat hij wordt overgeplaatst naar het ergste strafkamp van het British Empire, tevens op Van Diemensland. Om het kamp staan geen hekken, omdat vluchters slechts de zee of het onherbergzame oerwoud treffen. Toch weet Pierce met zeven anderen te ontkomen. Om de dichtsbijzijnde kolonie te bereiken dient ruim 200 kilometer door ruig oerwoud te worden afgelegd.
De lange tocht, waarin de mannen op elkaar zijn aangewezen, staat centraal in de film van regisseur Jonathan auf der Heide. De op Tasmanië geboren filmmaker raakte in zijn jeugd al bezeten van deze geschiedenis; het mag geen verrassing heten dat zijn examenfilm aan de academie van Melbourne een 21-minuten durende film was over het leven van Pearce. Wel opmerkelijk was het grote succes van zijn film; Hell's Gate werd op het filmfestival van Melbourne gekozen als 'best student film'.
Met Van Diemen's Land heeft Auf der Heide nu bijna twee uur de tijd genomen om hetzelfde verhaal onder de aandacht te brengen. De première ervan ging niet geruisloos voorbij; zelfs in de Nederlandse kranten werd gewag gemaakt van bezoekers die halverwege de film naar het toilet stormden om de inhoud van hun maag te lozen (en bij terugkomst te merken weinig te hebben gemist, maar dat terzijde). Tijdens de tocht door het oerwoud zijn de mannen door hun rantsoenen heen en rest er niets anders elkaar te vermoorden en te verorberen. Het luide gesmak op mensenvlees bleek Australische bezoekers danig te shockeren.
Nu de film op DVD verschijnt, is de ontstane commotie moeilijk te begrijpen. De gruweldaden
waarbij de voortvluchtigen elkaar met de botte bijl te lijf gaan worden niet in beeld gebracht.
Van horror is absoluut geen sprake. Van Diemen's Land blijkt vooral een buitengewoon trage film. Zeven kwartier lang zien we steeds minder mannen door het oerwoud strompelen of 's avonds bij het haardvuur zitten. Van de veroordeelden zelf krijgen we geen hoogte; elke voorgeschiedenis, levenswandel of gevoelens van de mannen wordt ons onthouden. De dialogen zijn spaarzaam; zwijgzaamheid voert hoogtij. Nu kan dit in bepaalde films goed werken, maar hier is het onmogelijk om enige sympathie of verbondenheid te voelen. Daarmee is Van Diemen's Land verworden tot een film zonder ziel waarin de spanning van het ware verhaal hardhandig de nek wordt omgedraaid.
Dit is des te schrijnender aangezien alle randvoorwaarden aanwezig zijn. Een goed verhaal, prachtige beelden van de omgeving en een uitstekende soundtrack. Auf der Heide heeft er voor gekozen alle felle kleuren uit de film te weren. Deze voortdurende grauwsluier verwoordt de situatie waarin de mannen verkeren dan ook uitstekend. Ook de cast, bestaande uit voornamelijk onbekende Australische auteurs, verricht prima werk (zoals Oscar Redding als Pearce en Arthur Angel als Robert Greenhill). Opvallend is dat beide acteurs deze rollen ook al op zich namen in Auf der Heides afstudeerfilm.
De dvd
De beelden op de DVD zijn - in 16:9 formaat - nog altijd indrukwekkend, al komen de feërieke beelden veel beter tot hun recht in de cinema. Met het 5.1 Dolby Digital geluid is ook niets mis; het doet recht aan de spooky minimalistische soundtrack van Jethro Woodward, die zijn inspiratie haalt uit de muziek van Goodspeed You Black Emperor. Als extra's vinden we dan nog de geruchtmakende trailer en een aardig gesprek met de regisseur, die nog eens zijn fascinatie voor Pearce uit de doeken doet.
Al met al stelt Van Diemen's Land zodanig teleur dat het lezen van de ware geschiedenis op internet minder tijdrovend en spannender is dan de tergend langzame verfilming van Van der Heide. Zou de media het flauwvallen van de bezoekers soms verward hebben met het in slaap vallen tijdens de film? Na een kleine twee uur doorbijten zou je het bijna denken...







DVD

20/09/2010

Filmfreak Distributie

16:9 anamorf

Dolby Digital 5.1

Nederlands, Frans
