Meek's Cutoff

Het is misschien wel het meest Amerikaanse filmgenre dat er bestaat: de western. Niet voor niets was de ‘eerste’ narratieve film een western: The Great Train Robbery. En zeker in het midden van de vorige eeuw werd de ene na de andere western geproduceerd en zijn legendarische namen als John Ford, Howard Hawks, Budd Boetticher, Sam Peckinpah en Clint Eastwood onlosmakelijk verbonden met het genre. Helaas worden er de laatste decennia nog maar weinig noemenswaardige westerns gemaakt en lijkt het genre welhaast op sterven na dood. Het is in dat opzicht een veeg teken dat een western uit 2010 nu pas in de Nederlandse bioscoop verschijnt. Meek’s Cutoff is desondanks zeer de moeite.



We schrijven 1845 en een kleine groep kolonisten sjokt met paarden en wagens door de prairie van westelijk Amerika, op zoek naar het beloofde land. Onder leiding van gids Stephen Meek raakt de groep meer en meer verwijderd van de bewoonde wereld en de kolonisten lijken hopeloos verdwaald in het eenzame landschap. Als ook nog eens de watervoorraad langzaam minder wordt is de wanhoop nabij; het geloof in Meek is tot een nulpunt gedaald en een mysterieuze verschijning van een indiaan zorgt voor extra roering binnen de groep.

Meek’s Cutoff is gebaseerd op gevonden dagboeken van een groep kolonisten en staat zeker niet op zichzelf. Wel vaker scheidden groepen zich af om vlugger het westen te bereiken en meer dan eens leidde dit tot de dood. Ook Meek’s Cutoff is geen verhaal om vrolijk van te worden. De goedlachse John Wayne is hier ver te zoeken. Eigenlijk is dit meer een anti-western. Er zijn geen vuurgevechten, geen wilde achtervolgingen en geen saloons. Feitelijk zijn alle typerende genre-elementen overboord gegooid maar toch heb je constant het gevoel echt naar een western te kijken.

Een ander opvallend punt is het vrijwel totale gebrek aan plot en dialoog. Een echt begin-midden-eindestructuur kent de film niet wat het voor sommigen tot een zware zit zal maken. De eerste pakweg tien minuten kennen geen enkele dialoog en de camera beweegt ook nog eens nauwelijks. De gesprekken hierna zijn tot een minimum beperkt en zodra de indiaan in kwestie in zijn eigen taal praat wordt dit niet ondertiteld. Dit laatste punt draagt gelukkig bij aan de spanning die er constant heerst, want is deze man wel of niet te vertrouwen?

Met lange shots laat regisseuse Kelly Reichardt (bekend van Wendy & Lucy) de eindeloze prairie zien. Geschoten in Oregon reigt ze het ene na het andere prachtige shot aaneen, vaak inventief aan elkaar gemonteerd. Zo is er bijvoorbeeld in het begin van de film een uiterst trage overgang waardoor een man op zijn paard wel lijkt te zweven boven de grond. De minimalistische en welhaast hypnotische sfeer is niet enkel in de film te zien, maar ook letterlijk op het scherm. In plaats van de gebruikelijke bioscoopafmetingen wordt Meek’s Cutoff vertoond op het 1:33-formaat, noem het een tv-formaat. Dit draagt bij aan de toch al vreemde sfeer die de film kent al moet worden gezegd dat het formaat snel went.

Ondanks dat de mannen in de film de boventoon menen te voeren, rust de echte kracht bij de vrouwen. Zeker Emily Tetherow (een schitterende rol van Michelle Williams) ontpopt zich als leider van de groep en de enige die echt tegen Meek durft in te gaan. Ook dit thema is tamelijk uniek in de western, want noem buiten Johnny Guitar nog eens een beroemde western die vrijwel geheel vanuit het perspectief van vrouwen wordt verteld. In alle opzichten is Meek’s Cutoff een bijzondere film en met enig geduld valt er veel te genieten. Het zal dan niet tot een heropleving van het genre leidden (dat is immers niet gebeurd sinds 2010), maar het is in ieder geval een hoopvol teken van leven.

Plaats uw reactie

Naam:

E-mail:

Uw e-mailadres wordt niet getoond.